اگر شما نیز مدتی را صرف استفاده از ابزارهایی همچون گوگل شیتز، گوگل میت، جیمیل و یا گوگل داکس کرده باشید؛ احتمالاً به خوبی می‌دانید که این ابزارها چقدر کاربردی بوده و چگونه می‌توانند به شما در انجام بهتر کارهایتان کمک کنند. این موارد به همراه پلتفرم‌های محبوب دیگری که همگی توسط گوگل برای استفاده کاربران طراحی شده‌اند؛ مجموعه‌ای را شکل داده‌اند که ما آن را با نام گوگل ورک اسپیس (Google Workspace) می‌شناسیم.
اما در کنار تمام ابزارهای کاربردی که در این مجموعه وجود دارند؛ پلتفرم محبوبی به اسم گوگل اسکریپت (Google Apps Script) طراحی شده است که به عقیده بسیاری از کاربران، انقلابی در نحوه استفاده از ابزارهای گوگل ورک اسپیس ایجاد کرده است. در مقاله امروز از وبلاگ جی ادز تصمیم گرفته‌ایم به بررسی اسکریپت گوگل پرداخته و طیف کاربردهای گسترده آن را برای شما تشریح کنیم. پیشنهاد می‌کنم تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
گوگل اسکریپت چیست؟
همان‌طور که از نام آن پیداست؛ گوگل اسکریپت (Google Apps Script) یک پلتفرم اسکریپت نویسی می‌باشد که گوگل آن را برای بهبود عملکرد کار با پلتفرم‌های ورک اسپیس خود طراحی کرده و کاربران با استفاده از آن‌ها می‌توانند تجربه بهتری در استفاده از شبکه‌هایی همچون شیتز و یا گوگل داکس داشته باشند.
گوگل اسکریپت این امکان را به شما می‌دهد تا تسک‌های خود در این ابزارها را راحت‌تر انجام داده و با انجام اتوماتیک آن‌ها سرعت انجام کارها را افزایش دهید.
به عنوان مثال با گوگل اسکریپت می‌توانید اسکریپتی بنویسید که تسک‌های تکراری هر روز، به صورت خودکار انجام شده یا این که به صورت خودکار برای افراد ایمیل بفرستید. علاوه بر این گوگل اسکریپت به شما امکان می‌دهد برگه‌های شیتز خود را با دیگر سرویس‌های ورک اسپیس گوگل به اشتراک بگذارید.
چگونه یک اسکریپت گوگل بنویسیم؟
توجه داشته باشید؛ نوشتن اسکریپت گوگل به هیچ عنوان کار سختی نبوده و تنها با چند کلیک می‌توان کدی نوشت که یک تسک در پلتفرم موردنظر شما را تکمیل می‌کند. در مثال زیر تصمیم گرفته‌ایم اسکریپتی بنویسیم که پیام کلاسیک Hello World را در گوگل شیتز برای شما به نمایش در می‌آورد. برای نوشتن این اسکریپت:
1. وارد سایت script.google.com شوید.
2. در صورتی که از قبل وارد اکانت گوگل خود نشده‌اید؛ سیستم از شما می‌خواهد که این کار را انجام دهید.
3. پس از ورود، با چنین صفحه‌ای مواجه خواهید شد. دقت داشته باشید که اگر از قبل اسکریپتی نوشته باشید؛ در این صفحه می‌توانید آن‌ها را مشاهده کنید.
4. در این صفحه بر روی گزینه New project کلیک کنید.
5. با کلیک بر روی این گزینه صفحه ادیتور گوگل اسکریپت برای شما باز می‌شود
به صورت پیش‌فرض این صفحه با یک فایل اسکریپت code.gs و کد ()myFunction برای شما باز می‌شود.
در صفحه ادیتور، در لاین 2 و پس از دستور ()myFunction کد زیر را وارد کنید تا اسکریپت خود را کامل کنید.
اکنون صفحه ادیتور شما باید همچنین کدی داشته باشد:
پس از اتمام کار بر روی گزینه Run کلیک کنید.
تأیید کردن گوگل اسکریپت
اسکریپت‌های گوگل دارای پروتکل‌های امنیتی قوی برای جلوگیری از بروز هرگونه مشکل هستند. با توجه به این موضوع، ما نیاز داریم تا برای اولین بار اسکریپت خود را تایید کنیم. وقتی که بر روی گزینه Run کلیک کنید؛ سیستم از شما می‌خواهد تا برنامه موردنظر را برای ران شدن اسکریپت تایید کنید.
با کلیک بر روی گزینه Review Permissions پنجره جدیدی برای شما باز می‌شود که لیست مجوزهای لازم برای ران شدن اسکریپت را به شما نشان می‌دهد. در این مورد کد ساخته شده می‌خواهد اسپردشیت‌های ما در گوگل درایو را مشاهده و مدیریت کند. بنابراین بر روی گزینه Allow کلیک می‌کنیم تا این دسترسی‌ها را فعال کنیم. توجه داشته باشید که عدم قبول این دسترسی‌ها باعث کار نکردن کد شما و عدم اجرای اسکریپت می‌شود.
اجرای اسکریپت
پس از دادن تمام دسترسی‌ها به برنامه، کد شما باید بدون هیچ اشکالی کار کرده و تسک موردنظر را کامل کند. توجه داشته باشید؛ در صورتی که مشکلی در کد و یا اجرای اسکریپت وجود داشته باشد، این مورد در این قسمت به شما اطلاع داده می‌شود.
اگر تمام کارها را به درستی انجام داده باشید؛ وقتی که به صفحه شیت خود باز می‌گردی با یک صحه پاپ آپ که حاوی پیام Hello world می‌باشد روبرو خواهید شد.
خیلی هم عالی! شما به همین سادگی توانستید یک اسکریپت گوگل بنویسید.
کاربردهای گوگل اسکریپت
همان‌طور که پیش‌تر نیز به آن اشاره کردیم؛ گوگل اسکریپت طیف گسترده‌ای از کاربردها را در استفاده از محصولات گوگل ورک اسپیس فراهم می‌کند. این موارد لیستی از برخی کاربدهای کلیدی گوگل اسکریپت برای کاربران می‌باشد.
1. منوهای شخصی‌سازی شده، دیالوگ‌ها و سایدبارها را در گوگل شیتز، داکس و گوگل فرم وارد کنید:
اسکریپت‌های گوگل این قابلیت را برای کاربران فراهم می‌کنند تا با بهبود رابط کاربری برخی از محصولات ورک اسپیس، انجام تسکی خاص در این محصولات را تسهیل کنند. به عنوان مثال شما با استفاده از اسکریپت‌ها می‌توانید منو شخصی‌سازی شده‌ای را در گوگل شیتز، داکس و یا گوگل فرم ایجاد کنید که کار کردن با این شبکه‌ها را برای شما راحت‌تر کرده و به تکمیل انجام تسک‌های شما سرعت می‌بخشد.
درست همانند اسکریپتی که در بخش قبلی این مقاله آن را ساختیم؛ گوگل اسکریپت این امکان را برای شما فراهم می‌کند تا نمایش یک سری دیالوگ و یا سایدبار‌های شخصی‌سازی شده را در پلتفرم‌های ذکر شده ممکن سازیم.
2. دستورهای سفارشی و یا ماکروها را در گوگل شیتز بنویسید:
گوگل شیتز گزینه‌های کاربردی همچون AVERAGE و یا SUM را برای استفاده کاربردی‌تر کاربران از این ابزار فراهم کرده است. اما در مواقعی که حتی این قابلیت‌ها هم برای کاربران کافی نمی‌باشند؛ می‌توان با استفاده از گوگل اسکریپت، کدی نوشت که انجام تسکی خاص در پلتفرم موردنظر را تکمیل کند. به عنوان مثال می‌توانید اسکریپتی برای تبدیل مایل به متر نوشته یا این که کدی بنویسید که اطلاعات زنده از اینترنت را برای برگه‌های شما در شیتز جمع‌آوری می‌کند.
علاوه بر این، گوگل اسکریپت می‌تواند در ضبط کردن ماکروها نیز به شما کمک کند تا تسک‌های خاصی را در گوگل شیت تکمیل کنید. به عنوان مثال با استفاده از ماکروها می‌توانید تعیین کنید نوشته‌های سطرهای شما در شیتز بولد شده یا این که سایز آن‌ها تغییر کند.
3. با گوگل اسکریپت می‌توانید برنامه‌های تحت وب منتشر کنید:
اگر برای یک اسکریپت رابط کاربری طراحی کنید؛ می‌توانید آن را به عنوان یک برنامه تحت وب منتشر کنید. به عنوان مثال می‌توانید برنامه تحت وبی طراحی کنید که در آن کاربران قرارهای ملاقات خود را با دیگر اعضا تیم در مروگر خود چک کنند.
4. با دیگر سرویس‌های گوگل همچون ادسنس، آنالیتیکس، درایو و یا جیمیل در تعامل باشید:
گوگل اسکریپت از بیش از 30 سرویس مختلف برای تعامل با دیتاهای کاربران، شبکه‌های خود گوگل و سرویس‌های خارجی پشتیبانی می‌کند که هر کدام از آن‌ها طیف گسترده‌ای از کاربردها را برای کاربران به همراه دارند. به عنوان مثال با استفاده از گوگل اسکریپت می‌توانید به API های آنالیتیکس متصل شده و گزارش‌هایی از نحوه عملکرد اکانت خود دریافت کنید.
5. افزونه‌ها (add-ons) را با استفاده از گوگل اسکریپت بسازید:
افزونه‌ها گزینه‌هایی کاربردی هستند که در محصولات ورک اسپیس برای کاربران قرار داده شده‌اند. جالب است بدانید که بیشتر افزونه‌هایی که در محصولات گوگل ورک اسپیس وجود دارند با استفاده از گوگل اسکریپت ساخته شده و این امکان را برای کاربران فراهم می‌کنند تا به صورت بهینه‌تر از این محصولات استفاده کنند.
سخن آخر
گوگل ورک اسپیس به عنوان یکی از محصولات کاربردی گوگل شناخته می‌شود که نه تنها برای متخصصان حوزه دیجیتال مارکتینگ، بلکه برای تمام افراد کاربردهای گسترده‌ای دارد. از دسته‌بندی کردن راحت موضوعات در شیتز گرفته تا ذخیره راحت فایل‌ها در درایو، تمامی این محصولات انجام تسک‌های روزانه را برای کاربران راحت‌تر می‌کنند.
در این میان گوگل اسکریپت چندین مرحله کار کردن با این پلتفرم‌ها را برای کاربران راحت‌تر کرده و با تکمیل خودکار تسک‌ها، سرعت انجام کارها را افزایش داده و باعث استفاده کاربردی از تمام پتانسیل‌های موجود در محصولات ورک اسپیس می‌شود.
